Gemeenten bezondigen zich aan een ponzi scheme verdienmodel gebaseerd op pure uitbuiting

 

 

Om in aanmerking te komen voor een uitkering onder de wet werk en bijstand worden de aanvragers geacht zich volledig in te spannen zo snel mogelijk een baan te vinden. Vanzelfsprekend willen de aanvragers op een uitzondering her en der nagelaten ook zo snel mogelijk aan de slag. Niemand voelt zich prettig bij het ontvangen van een inkomen waar amper van te leven is. In de wet werk en bijstand is opgenomen dat de ontvanger van de uitkering verplicht kan worden mee te werken aan een werkstage of tegenprestatie traject. De werkstage moet de kans op het landen van betaalde arbeid vergroten en mag niet leiden tot het verdringen van banen; de tegenprestatie hoeft niet aan de eerste eis te voldoen, maar moet wel maatwerk betreffen en mag het vinden van betaalde arbeid niet in de weg zitten.

 

Meten is weten

 

Om onder het EVRM artikel 4 met betrekking tot dwangarbeid uit te komen, is doelmatigheid van het beleid cruciaal. Gemeenten moeten dus aan kunnen tonen dat de tewerkstelling van de uitkeringsgerechtigden ook daadwerkelijk hun kansen op een baan vergroot.

De wijze waarop je dit aantoont is door een vergelijking te maken tussen een flinke groep die geen ‘werkstage’ volgt en een even grote groep die wel een werk voor uitkering traject doet. Vervolgens meet je de kwantiteit van de uitstroom. Vanzelfsprekend meet je duurzame uitstroom. Een opzetje waarbij werkgevers een contract van een half jaar geven en vervolgens de ‘werknemers’ er weer uitgooien, kwalificeert natuurlijk niet als duurzame uitstroom.

 

Tot mijn verbijstering worden dergelijke onderzoeken helemaal niet uitgevoerd en als er al een poging wordt ondernomen, is het op methodologisch onverantwoorde wijze. Vanuit het ministerie is pas vorig jaar een experiment opgestart om een meting te gaan verrichten bij zeven gemeenten, de resultaten hiervan worden aan het einde van het jaar verwacht.

 

Gelukkig hebben we de resultaten uit Engeland.

 

In Engeland wordt exact hetzelfde beleid uitgevoerd met betrekking tot werken voor de uitkering onder de naam ‘workfare’. Het ministerie heeft een onderzoek laten uitvoeren naar de resultaten met als uitkomst dat werken voor de uitkering de kans op duurzame uitstroming uit die uitkering dus niet vergroot.

https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/222938/early_impacts_mwa.pdf En hier een peer review uitgevoerd door the National institute of economic and social research http://niesr.ac.uk/blog/dwp-analysis-shows-mandatory-work-activity-largely-ineffective-government-therefore-extending#.UpXC6id7RLc

 

Onder jeugdigen werd zelfs een licht tegengesteld effect geconstateerd. De duur van de uikering bleek iets langer voor jeugdigen in een werktraject. (plaatje pagina 34 http://www.cesi.org.uk/sites/default/files/publications/Young_people_and_unemployment_FINAL.pdf als het plaatje embed kan worden is dat helemaal mooi)

 

Deze resultaten slaan het hele fundament onder het werken voor de uitkering weg. Er is geen sprake van doelbinding omdat het de gedwongen participanten geen grotere kans op een duurzame arbeidsbetrekking geeft.

 

Het verdienmodel van gemeenten

 

Bij gemeenten is het natuurlijk allang bekend dat werken voor de uitkering voor de deelnemers niet loont in de zin dat het hun arbeidsmarkt kansen zou vergroten.

Toch zijn gemeenten super enthousiast contracten aan het sluiten met bedrijven waarin de mensen uit de bijstand gedwongen aan de slag moeten. Het betreft bijna alleen maar productiewerkzaamheden, zonder maatwerk. De bedrijfseigenaren lachen zich een breuk richting de bank, want wat is er nu mooier dan zo goed als geen loonkosten te hoeven maken; niks toch? Pure winstmargevergroting!  De gemeente ontvangt in de meeste gevallen een inleensom, dus zij geven minder uit aan bijstand. Tenminste, dat denken zij; het is namelijk een ponzischeme.

De bedrijven gooien hun eigen personeel op straat, waarvan een deel in de bijstand belandt. Om ook deze ontslagenen weer in een werken voor uitkering traject te plaatsen is dus weer een nieuw bedrijf nodig dat deze mensen gaat plaatsen; een ponzischeme dus dat een eindig karakter heeft.

 

De schade

 

Productiewerk, plantsoenendienst, recreatieparkwerk, horeca, winkelbediende; allemaal gewone banen waarmee mensen een fatsoenlijke boterham konden verdienen en zo een leven konden opbouwen. Deze mensen worden nu verdrongen uit hun baan ten faveure van mensen die voor hun uitkering moeten werken. Zij hebben geen vrije arbeidskeuze, geen CAO loon en ook geen normale arbeidsrechten; strafmaatregelen liggen altijd op de loer en daarmee wordt dan ook veelvuldig gedreigd getuige de zwartboeken van FNV en Doorbraak.

Aangezien er geen enkel bewijs is dat de tewerkgestelden ook maar enig positief effect halen uit deze constructie en reguliere arbeid verdrongen wordt, is de hele basis voor het beleid weggeslagen.

Uit een overtuigende hoeveelheid internationaal onderzoek blijkt nog altijd dat de succesvolste reïntegratietools bestaan uit maatwerk waarbij scholing een belangrijke factor vormt.

Het mensen treiteren en intimideren zoals nu grootschalig plaatsvindt in de hoop dat ze vrijwillig afstand doen van hun bijstandsrecht is zeker niet in de geest van de wet en dient een krachtig halt toegeroepen te worden. Bijstand is een vangnet en geen verdienmodel voor gemeenten.