Transitiebudget is gedoemd tot falen, tenzij...

 

 

In het Sociaal akkoord wordt de ontslagvergoeding vervangen door een transitiebudget. Het budget moet de werknemer die ontslagen wordt de financiële armslag gaan bieden een opleiding te volgen of de som aan te wenden voor outplacement.

De gedachte erachter is dat dit budget zal gaan resulteren in het versneld vinden van een andere baan; dat gaat niet gebeuren.

 

De werknemer moet minimaal twee jaar in dienst zijn geweest en krijgt vervolgens 1/3e van het maandsalaris per gewerkt jaar in de vorm van het transitiebudget. Een werknemer die bijvoorbeeld vijf jaar in dienst is geweest met een modaal inkomen zou dan 917 euro per gewerkt jaar ontvangen, is 4583 euro.

Dit is echter niet de som waar de werknemer een opleiding voor kan gaan volgen, de belastingdienst komt eerst langs; blijft er 2658 euro over. Buiten een aantal volledig BTW vrijgestelde opleidingen om, wordt er ook nog eens 21% BTW betaald. Het is evident dat er te weinig geld overblijft om een fatsoenlijke opleiding te kunnen bekostigen; de staat roomt veel teveel af.

 

Dichtgetimmerde criteria

 

Nederland heeft een enorm budget aan subsidies gekregen van de EU voor allerlei aan arbeidsparticipatie gerelateerde projecten vanuit het Europees Sociaal Fonds. De fondsen voor omscholing zijn echter sectoraal in beton gegoten. Als je nu in de bouw werkt en je baan dreigt kwijt te raken is er wel een budget voor omscholing binnen je eigen sector, maar wil je bijvoorbeeld een opleiding doen tot elektromonteur waar een groot te kort aan is, dan kan dit niet omdat dit valt onder de sector metaal-elektro.

 

Als je werkloos bent, moet je beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt. In de praktijk betekent dit dat je geen dagopleiding mag volgen. Onder het mom van werk gaat boven uitkering loopt de werkloze ook nog een stevig risico voor een habbekrats ingezet te worden in de gekende ‘dwangarbeid constructies’ die een enorme vlucht hebben genomen.

 

Ongetwijfeld geldt ook voor het nieuwe transitiebudget dat dagopleidingen worden uitgesloten en er een ‘casemanager’ waarschijnlijk in een werkbedrijf wordt aangesteld die aan de hand van een dichtgetimmerde criteria lijst ook nog eens gaat bepalen met welk type cursus of opleiding de voormalig werknemer ‘de meeste kans op een nieuwe baan heeft’.

 

Hoe maak je wel een succes van het transitiebudget?

 

Ten eerste moet de belastingdienst van het transitiebudget afblijven. Vervolgens ontschot je de tientallen miljoenen aan subsidies vanuit de EU en verdeelt deze niet langer sectoraal. Eveneens ‘misbruik’ je deze subsidies niet langer om - het ‘inrichten van projectmanagement’ bij commerciële adviesbureaus en zelfs NV’s die de weg naar de subsidiepotten kennen - te subsidiëren.

Deze subsidies voor om- en bijscholing tel je gedeeltelijk op bij de transitiebudgetten.

 

De voormalig werknemer kiest zelf de opleiding, dit ga je niet dichttimmeren naar eigen inzicht. Werkplezier en eigen capaciteiten zijn belangrijk; eigen keuzes kunnen maken zorgt ervoor dat de voormalig werknemer ook achter de nieuwe opleiding staat zodat de kans op succes een veelvoud is.

Als extra argument voor de zelfgekozen opleiding geldt dat de arbeidsmarkt altijd in beweging is.

Op het moment dat de overheid door middel van allerlei adviesclubs heeft bepaald dat er een tekort aan kappers is, kan er inmiddels alweer een overschot zijn.

 

Allerbelangrijkste is wellicht het niet langer frustreren van het volgen van een dagopleiding. Ik geef als voorbeeld de werkloze bouwvakker die feeling heeft voor elektrotechniek en hierin graag aan de slag zou willen. Die opleiding duurt twee jaar in een leerwerktraject. Inderdaad is de bouwvakker dan niet beschikbaar voor werk, maar is na twee jaar wel elektromonteur waar een enorm te kort aan is. Het behoeft geen betoog dat in het genoemde voorbeeld niet alleen een werkplek wordt opgevuld, maar ook flink aan kosten wordt bespaard.