Hoe draai je duurzame initiatieven de nek om? Zo dus!

 

Ik ben al enige tijd bezig een soort van wijk uit de grond te trekken geënt op duurzame principes. Het idee is de wijk volledig energieneutraal te maken, sociale cohesie te bevorderen door een gezamenlijke eetgelegenheid waar ook anderen welkom zijn, een eetbare tuin aan te leggen, verblijfsrecreatie aan te bieden, zorg gezamenlijk te regelen en coöperatief ondernemerschap de ruimte te bieden. Vanzelfsprekend moet de wijk financieel gezien voor iedereen bereikbaar zijn en geen happy few feestje worden. Op twee gemeenten na krijg ik nul op het rekest en dient zich een keer een mogelijkheid aan, dan wil de bank een kwart eigen vermogen ingebracht zien.

Op deze manier komen we dus geen steek vooruit.

 

Het idee

 

In mijn zoektocht naar een zo onafhankelijk mogelijk, vrij en gelukkig leven in combinatie met een Atlas complexje begon ik een jaar of twee geleden met het uittekenen van mijn ideale kleinschalige samenleving met een zoveel mogelijk circulaire onafhankelijke economie.

 

In een zo goed als overheadloze setting wil ik mijn eigen kennis en kunde inzetten om een dergelijke omgeving te creëren en ik kwam al snel tot te ontdekking dat er velen zijn die mijn ideeën delen, waardevolle aanvullingen op hebben en staan te popelen om mee te doen. Zo kwam er een prachtig idee van Petra Kramer binnen om een alternatief geldsysteem te introduceren binnen een gemeenschap.

 

De voorkeur gaat uit naar het herbestemmen van aantal bestaande objecten op een stuk grond die verlaten zijn of een stuk om nieuwbouw op te zetten.

Het idee is hier vooral huurwoningen op te realiseren met een gemiddelde huurprijs van maximaal 500 euro, een object voor recreatieve verhuur in de vorm van agritoerisme, een wijkrestaurant gerund door vrijwilligers, een gezamenlijke eetbare tuin te onderhouden en kleinschalig uit te baten en onder andere thuiszorg voor ouderen zelf te gaan regelen door de coöperatie verzorgenden in dienst te laten nemen.

 

Daarnaast kan er allerlei duurzame bedrijvigheid opgestart worden in een gezamenlijke werkplaats. Ik had al prachtige visioenen over een kledingfabriekje made in Holland als extra aanjager voor onze eigen Mondragon http://tegenlicht.vpro.nl/afleveringen/2011-2012/Mondragon.html  in de polder.

Het klinkt wellicht ‘geitenwollensok’ maar is het niet, omdat niets gedwongen is. Iedereen draagt bij naar eigen keus, talenten, maar vooral ook mogelijkheden en beperkingen; niets moet.

Om alle gezamenlijk te gebruiken functies te bekostigen is het idee een X bedrag aan servicekosten per maand te rekenen voor onder andere energieverdeling plus mogelijke extra kosten, water, internet, moestuin, verzekeringen, gemeentebelasting en dergelijke en voor de zorgfuncties ‘zorgservicekosten’ op een dusdanige wijze ingericht dat ook iemand in de bijstand die ziek is, een ziek kind heeft of een oudere zieke met enkel AOW er kan wonen.

 

De praktijk ziet er heel anders uit in een dergelijk wijkje; je kent elkaar en zorgt ook voor elkaar. Het maakt een gesubsidieerde dienst als tafeltje dekje bijvoorbeeld overbodig, omdat je dit samen structureel kunt inrichten zonder dat het als liefdadigheid aanvoelt omdat er een lage kostendekkende bijdrage voor wordt gevraagd.

 

 

De reacties in zijn algemeenheid

 

Op een na vonden alle gemeenten het een prachtig plan. Bij een gemeente kreeg ik letterlijk te horen dat ‘ons soort mensen’ niet past in hun gemeente. In de verbeelding van die bestuurder staat duurzaamheid waarschijnlijk voor zwevers en ongewassen langharig tuig :-)

De gemeente Dronten meldde zichzelf als gemeente waar we direct mochten komen praten; helaas moeten we door omstandigheden ons richten op Noord-Nederland, maar petje af voor Dronten!

In Almere zijn we ook welkom, maar daar is de grond helaas te duur.

 

Een kleine bloemlezing feitelijk

 

-       Uw plan heeft verschillende bestemmingen, dat past niet in onze visie op ruimtelijke ordening

-       We begrijpen dat we een krimpregio zijn, maar toch mag u op dat stuk grond van 1 hectare grenzend aan het dorp geen meerdere woningen realiseren, ook niet ingepast in het landschap, dat past namelijk niet in….het landschap

-       U wilt iets met thuiszorg doen, het is prachtig dat u dit veel goedkoper en beter denkt te kunnen gaan realiseren, maar u maakt in onze aanbesteding als kleintje niet zoveel kans

-       U wilt een thuiszorgbijdrage lump sum voor 2/3e van de kosten die we bij een andere thuiszorgaanbieder kwijt zijn. Dat klinkt geweldig, maar daar zijn onze processen niet op ingericht

-       Ja, inderdaad hebben wij geen winkels meer in dat dorp, maar in onze gemeente valt ook een dorp verderop, als u wat grootschaliger voor eigen groente en fruit gaat zorgen, verdient die ene supermarkt daar niks meer

-       U kunt best een stuk grond aankopen, we hebben genoeg, maar wij maken de verkaveling en hangen daar per kavel een prijs aan

-       Als u een stuk grond koopt, bepalen wij de locatie en soorten van het gemeentegroen, dat mag u niet zelf inrichten

-       Voor huurwoningen hebben wij een partner in de woningbouwcorporatie, als u privaat voor bijvoorbeeld maar 400 euro per maand een woning gaat verhuren schaadt u de legitimiteit van de corporatie

-       Wij zitten al omhoog met projecten die niet van de grond komen en uw idee zou die projecten enkel nog meer schaden

 

En dan heb je eindelijk een project gevonden met perfecte woonunits, een zee aan ruimte, middenin een dorp waar de gemeente welwillend tegenover staat en dan verlangt de bank dat je een kwart aan eigen vermogen meeneemt.

Zo wordt elk wat grootschaliger duurzame project dus gekaapt door de happy few met een hele bak geld die enkel nog meer willen verdienen.

Die bank die de website vol heeft staan met de promotie van duurzame financieringen scheepte mij af met :’ Tja, u moet ook eigen risico nemen.’

Dat ik gratis werk, doet daarbij niet ter zake. Risico neem je dus pas als je rijk bent.

 

Het feit DAT ik gratis werk is overigens ook een reden voor zowel de bank als gemeenten om mijn kwaliteiten te wantrouwen. Ook daarin is het diep individualistische zakelijke hebberigheids idee geworteld. Als je zonder veel geld te willen verdienen een project op wilt zetten, word je niet serieus genomen. Zo’n ‘sociaal type’ is natuurlijk iemand die eigenlijk geen enkele capaciteiten heeft…..

Tijd voor een omslag in denken bij de gemeenten. Hoewel het nog niet helemaal lijkt door te dringen zijn gemeenten en burgers na de ingrijpende decentralisaties echt op elkaar aangewezen.

Laten we er wat moois van maken!